NDRE MJEDA – I TRETUNI (fragment poezie)
Poezi e Ndre MJEDËS, e vitit 1902, kur u arrestu dhe gati u internu në Anadoll nga qeveria e Stamboll për shkak të veprimtarisë së tij atdhetare. Kjo poezi asht marrë nga vepra “Juvenilia“, botu në Vjenë me 1917.
I TRETUNI
(fragment poezie)
Me shí pshtjellun acarija
Permbî bjeshkë po shungullon;
E prei maleve stuhija
Ujët e détit e pervëlon.
Mal e rê, porsi dy zdapa,
Ngrehin luftë qi gjâ s e pret;
Gjimon moti e par’ e mbrapa
Mnershem rrféja po kerset.
Por këjo gjamë qi bân natyra,
Këjo duhië qi s ká pushim,
E kësaj zêmres â pasqyra,
Á pasqyra e vájit t’im.
Porsi’j ujk qi naten turret
E mbas deleve luron,
Kerkon mal e kerkon shkurret
Déri sá ndo’j vath’e rmon;
Kênka thanë m’u lëshue mizori
Mbî krye t’êmin pá nji faj;
Kênka thanë me pshtue fajtori
E me hup kush s’â si aj.
E me lanë njat vênd qi driten
E këtij shekullit m’perftoj,
M’u largue prei asish qi m’rriten,
Qi kurr zêmra si harroj
O ti diell, qi paa nji hije
Mbî Bjeshkë t’Nêmuna shkelxen,
Per mue ndoshta atò shkamije
Ské me i shndritë kah shkon e vjem
Val’ e Drinit rrotullore,
Qi per mal e fusha bje;
E ti e Buenës rrjedha qetore,
Jo, s’do t’m’shifni kurr atjè.
Por si rê qi tretë duhija
M’ikë, o Shqype, vêndi i jot;
E kurr mâ nder dit te mija
Ndoshta n’ty nuk piqem dot.
Lamtu mirë, o mori Shkodrë!
Lamtu mirë, o ti Cukal!
Zhduket Buena nen nji kodrë
Zhduket Drinl nen nji mal.
Lamtumirë, o ti nanë shkreta
Qi me t’vshtira m’rrite kaq,
N’kohë mâ t’mirë per tý un treta,
Kúr pleqnija kerkon paq.
Veshkn’ju, lule, qi ju vûna
Me kujdes n’at kopshtin t’êm;
Tretni, zogj, qi’j ditë ju xûna
Tuej flutrue gêmb mbî gêmb.
E ti grunë, qi muell buqari
Me djersë t’ballit e t’punoj,
Thai per hanë, o te mbëloftë bari,
Se un tý kurr mâ nuk t’kerkoj.
Por ju, dele, qi blegroni
N’bjeshk’e nVrrî me tuba shpesh,
Shton’ju, shton’ju e lerg m’i çoni
Per tregtarë do bashka lesh.
Hapi n’bjeshkë, çetinë mbretnore,
Hapi gêmbat kānd e kând;
Trashu, shpardh, me trup e lëvore,
Lëshoju, bré, me at shtatin t’ând.
Ndoshta’j ditë n’nji breg te thyeshem
Ndo’j lundric’ o’j barkë shtegton;
Drunin t’uej, per shéj t’mallënjyeshem
Baika e lundra m’a difton.
O terr i kësáj shpélles,
O hekra t’shterngueshme,
Ju falem! mâ t’kthélles
Nder gropa t’shêmtueshme,
I falem, se shqimit
Ju m’hiqni trishtimit
Ky diell, që këtû shifet,
S’â dielli i Shqypniës;
Kjo dritë, qi këtû njifet,
à fûndi i terrsiës.
Nuk flet, jo, shqyptari
Si ndihet këtû pari.
E kândshme si véra
Kúr çilin bylbylat;
Permállshem porsì éra
Qi napin zymylat,
Nder lule mâ s’parit,
 giûha e shqyptarit.
Bylbyla, qi s’ndihni
N’ket t’mjeren shkretië;