LULJETA LLESHANAKU – ATA PO NXITOJNË TË VDESIN

LULJETA LLESHANAKU

ATA PO NXITOJNË TË VDESIN

GJËJA QË MË PËLQENTE TEK AI

Ishte mënyra se si iu afrua shtratit të parën herë,
gati me përtesë, pa i hedhur sytë jashtë
ku mesdita e korrikut ngrinte leqe të pambukta shprese.
Fikjen e llambës me një prekje të vetme.
Dhe thyerjen e ҫarҫafit me atë siguri
sikur e bënte prej njëmijë vjetësh

Si një anije e madhe që po kthehej në port
me ngarkesën e saj të fundit; e gatshme për skrab.
E ҫ’rëndësi ka se ҫ’ndodhej në hangar
thasë kafeje, porcelan apo ethe tropikale!

METAMORFOZË

Vera po afron,
me një mall dëshpërues për jetën
duke qenë akoma gjallë. Një tjetër mundësi po të jepet
për t’iu afruar…
Për t’iu afruar kujt, cilës gjëje?
Nuk e gjen dot fjalën e saktë.

Kur ishe fëmijë, vizatoje një katror
me një oxhak që nxirrte tym të kaltër, dhe e quaje shtëpi;
një lëmsh të verdhë, diell; një rreth të kuq me bisht e quaje mollë.
dhe një mollë të shtypur,
zemër.

Gjithçka ishte fare e thjeshtë.
Objektet mbetën po ato; u shtuan veç fjalët, emërtimet
si nofkat intime që u vëmë rrugëve dhe qosheve
të qytetit ku jetojmë prej vitesh,
pa mundur ta bëjmë tonin.

Dhe më pas, kur nuk ka më shpresë
i abstragojmë sërish, i kthejmë ashtu siç ishin,
në gjendjen fillestare:
një shtëpi që nxjerr tym të kaltër, një lëmsh verbues portokalli,
një mollë dhe një zemër.

Kur e humbim mundësinë për t’i pasur,
i kthejmë në art,
duke lënë së paku një predikim,
për brezin që vjen pas.

ATA PO NXITOJNË TË VDESIN

Ata po vdesin njëri mbas tjetrit;
të hedhësh dhe mbi ta, u bë krejt e zakonshme
si t’i hedhësh kripën gjellës.

Janë të gjithë në një brezi, të afërmit e mi
ose më mirë të një epoke,
e fëmijët e epokës janë si qentë e lidhur me një slitë,
në kërkim të arit:
duhet të vrapojnë, ose të rrëzohen njëherazi. Epokat s’janë matematikë
por, krehra, krehra që rrafshojnë ҫdo rebelim floku,
epokat lënë pas vetëm silueta:
të zeza, gri, të bardha arktike.

NË IKJE

Me diellin në shpinë, pa kthyer kokën pas,
në hyrje të metrosë, sa nuk i thyejmë këmbët njëri-tjetrit.
Për ku po nxitojmë kaq fort,
prej s’gjeje po ia mbathim?

Ai shkollar gjysmë i përgjumur, mezi pret t’i ikë fëmijërisë;
qimet e sapodirsura në trup dhe zëri i trashur,
e përgatisin për dimër.
Vajza aziatike, me një palë kufje në vesh po i ikën karmës.
Djaloshi me kitarë në dysheme, me siguri biri i një pastori a avokati,
po ia mbath prej gjeneve. Dhe gruaja shtatzënë – prej lëkurës së saj.
Ajo madje as që e vë re vrimën,
që konduktori gjysmë i përgjumur i shtyp në biletë.

Ai burrë i rruar taze, me jakë të kollarisur e kravatë,
duket si një shtrat i rregulluar me kujdes,
për të maskuar makthet e natës.

Të gjithë po ikim prej diçkaje. Pa u ndalur asnjë sekondë.
Duke kërkuar me sy një ishull, si zogjtë në mes të oqeanit.

Prej kujt po ia mbath kjo zonjë e moshuar?
A nuk duhet të ishte duke vjelë kajsi në kopshtin pas shtëpisë tani?
Kurse në krah të saj, ai djalosh me uniformë shërbimi,
me emrin dhe stampën e hotelit në gjoks,
punon recepsionist apo përgjegjës ashensori,
merret vesh qartë.

Të gjithë sytë prehen lirshëm përmbi të
si mbi një statujë lakuriqe të mes të parkut.

AUTOPORTRET NË SILIC

Portreti im nuk ka ndryshuar edhe aq,
me kokën pak të anuar sikur kërkon ndjesë.
Ndjesë për se, ndjesë për çfarë
ndjesë se ndodhesha në vendin e gabuar, në kohën e duhur
apo në vendin e duhur, në kohën e gabuar
apo të dyja bashkë? Ndjesë se isha prani atëherë
kur më ishte kërkuar të isha e padukshme.
Mos e kërcit lugën kur ha, mos ëndërro me zë,
atje ku digjesh- mos bëj tym, atje ku lahesh- mos bëj shkumë,
atje ku shkërmoqesh- pendët merri me vete,
atje ku shpirti rrëzohet me llastik të këputur nëpër këmbë, ik e mos i dil për zot,
dhe, besomë, jeta është më e lehtë
nëse je i padukshëm.
Dhe unë ndoqa atë rrugë që mu tha.
Qelq. Fillimisht isha xhami plot sharje i dritareve të shkollës fillore,
që lexohej veç në ditë pluhuri.
Më pas një monokël-ajo ç’ka besonte njëri sy, tjetri e vinte në dyshim.
Dhe vonë fillova të shkruaj… Isha xhami i trashë
i një teleskopi,
që yjet t’i jep në pëllëmbë të dorës.
Syri i njeriut po ai- i lodhur,
dhe yjet po ato miliona vite dritë larg
gjithsesi unë nuk jam një lajm i rremë, por, veç i parakohshëm,
mashtrimi im është vetëm distancë.
Mbase ndonjëherë nuk do të jem më qenia e padukshme,
kufiri dredhacak midis dy botëve,
do të kem zë, ngjyrë, e lexueshme edhe në një ditë me shi
unë që e di mirë se një përkulje e ndrojtur koke para fotografit
është vetëm alibi.

RRËFIM NË VETËN E TRETË

Ajo zë fill
kur fillon të kërkosh një errësirë të ngjashme
me veten, si rimën në vargun pasues,
për pak muzikë, apo shkëmbim karboni si lulet në mbrëmje,
ajo- ndjesia e të qenit dyzet vjeç.
Dhe është vetëm çështje stili,
mënyra se si ato vendosen mbi
njëra- tjetrën. Sepse nuk pritet më përplasje, dhe as zhurmë,
goditja më e fortë tashmë është marrë,
si statujat, së pari, e marrim atë në hundë.
Një grua afër të dyzetave
është një hije në kërkim të objektit
një e folur në vetën e tretë;
varg mësimesh, me shënime të vockla të kuqe djathtas,
dhe nënvizimesh. Zbrazëtitë midis rreshtave janë mishi, si trupi
-vendpushime të shkurtra, pas derës së dentistit
nga ku hyn edhe del
duhma e arsenikut.
Përvojë.., përvojë.., përvojë,
Zigzage të vogla, dhe sensi i së plotës
me të cilin, krimbi i mëndafshit bren gjethet e manit
duke u nisur nga maja.
Ajo bën paqe me gjithçka: mban sirtarët në rregull,
dhe bën joga,
duke praktikuar shpirtin si një start
ngjitjesh dhe zbritjesh.
… kur u afrohesh të dyzetave,
Ose më mirë: nëse i afrohesh të dyzetave,
sepse të jesh dyzet nuk është një ligj nganjëherë,
por, një zgjedhje
siç zgjedhim në park atë stolin me shpinë nga rruga
nëse nuk presim dikë.

LIDHUR ME HIPER METROPINË

Mos më vër faj, nëse kam humbur sensin e të shikuarit afër.
Jam rritur pa një puthje në ballë në mbrëmje para gjumit
si gjiri i detit pa një liman. S’kam dëgjuar kurrë hapa të fshehtë
poshtë dritares, dhe rrallëherë pëshpërima në vesh.
Ullinjtë në oborr, ishin pronë e shtetit;
Kanotiere e bërë shoshë nga vrimat- gjatë dimrave më të begatë,
dhe asnjëra prej kokrrave nuk mbërrinte në tryezë.
Dhe s’jam trembur kurrë nga një gotë e thyer
me shenjat e mia të buzëve- mund të kishte qenë një besëtytni,
-asgjë nuk thyhej, enët laheshin atypëraty.
S’kam pasur kurrë një sirtar
që të mos lehte si kone e rrahur sa herë që futja duart.
Dhe s’di se ç’është farfurima e një këmishe nate
fshehurazi midis dhomave.
dhe as se ç’është ngrohtësia e drunjtë e gjërave posesive
si parmakët prej druri, që të çojnë gjithmonë pagabueshëm
në katin ku ëndërrohet…,prekja e mëndafshtë e astarit..,
-sendet të cilat unë u përkas dhe më përkasin.
Që atëherë, forca ime nuk vjen nga brenda
por, së jashtmi,
-një copë mish i tymosur
në mëshirë të kripës dhe acarit.
Dhe s’e kam ndjerë ndonjëherë shijen e ëmbël të fajit mbi vete
dhe as atë të athtën e pendimit. Përderisa dhe ai, ndahej si hallva
në ditën e përshpirtjes, me të tjerët.

DUKE NDJEKUR FILMIN E MBRËMJES

Duke u përkundur
në kureshtjen e filmit të mbrëmjes
të katër, ne , ngjajmë me copëzat e të njëjtit objekt
të mëdha e të vogla,
mbi një sitë të imët arkeologësh.
Brinjë, bërryla, supe, gjunjë
të mbështetur tek njëri- tjetri lirshëm
dhe një iluzion që projektohet dridhshëm
nga ekrani
në arkitekturën tonë jonike prej mishi.
“Ne mund të kishim qenë të lumtur” thua ti
me të njëjtën dhimbshuri
si të ishte fjala për qenin e shtëpisë, të lidhur në oborr,
në një natë të frikshme kur vetëtimat ecin këmbëzbathur mbi thëngjij.
Fikim dritat. Bëhemi gati për gjumë.
Mendjet tona zverdhin si dy limonë në errësirë
Të thartë, të hidhur, të pakënaqur nga vetja
“Ne mundet të…, sikur…..!
E fshihemi në një përqafim të pafrymë
thjesht për të mos folur
thjesht nga frika se do të na duhet të tregojmë
një histori që ende nuk e njohim,
ndërsa nuk ka asnjë të lehur qeni, në oborr.

VONESA E TURPIT

Thuhet,
se qenë pikërisht parfumet,
ngurrim për të lënë Versajën pa aromat e saj të preferuara trupore
(kur kuajt hingëllinin rrezikun në oborr),
shkaku që i mori jetën Maria Antuanetës.
Një herë bagazhi im
Mbërriti dy ditë pas meje në Dublin.
Të brendshmet, këpucët numër 37, takëmi i higjienës
tharësja e flokëve, këmisha e natës, valiumet,
novela e përthyer në faqen me germa korsive
dhe fustanet medium-petite,
vërtiteshin të hutuara, analfabete
në trasportierët e boshatisur të aeroporteve transit.
Trupi është i ngathët; vështirë se të befason
me kontinente dhe njerëz
të cilët imagjinata jonë i kish zbuluar me kohë.
Dhe gabimisht mund të mendosh
se kur je i ri, i bukur e gjithë shëndet,
është trupi që paraprin.
Kujto sa herë ai është lënë i vetëm në qilimin e kuq
si aktor episodik, nën zhgënjimin e kamerave.
I ngathët, por dinak,
ai gjuan rastin për të të mbërritur.
Ja kështu, në momentet e mia të hezitimit
erdhën në jetë fëmijët. Dhe kopshti mu zgjerua me të tjera stinë, tabela,
dhe të tjera mëdyshje.

MEDITIM ME SHKUMË NË FYTYRË

Një rruajtje pas pune, e përse duhet?!!
Njëlloj si im atë,
shumë kohë më parë,
para një pasqyre të venitur, plasa-plasa
si një kaçamak i gatuar pa yndyrë.
Edhe ai rruhej, tamam në këtë orë,
më një brisk që rrëshqiste nga lart-poshtë,
duke hapur një shteg të pastër nga tëmthat në mjekër
si fjalët e apostullit. E ndërsa gjuha e mbështjellë kërmill
zbrazte njërën faqe dhe mbushte tjetrën,
e folura e tij më vinte rikoshet përmes xhamit:
“Fuqia e burrit, bir, matet me gjërat që nuk bën.
Pasioni mbahet fshehur, si fruti i rrepës!”

Ishte njëlloj si të thyeje një rregull,
kur unë, vite më vonë
në mëngjes herët, pa zënë punë me dorë
nxirrja ferrën time nga lëkura
duke përdorur fshehtas veglat e tim eti.

Kur dora filloi të më dridhej, unë kërkova një zot,
Nuk qe e vështirë. Njëlloj si të kërkosh një berber, në atë lagje
që e njeh në pëllëmbë të dorës.
Ai nuk e ka zakon të të pyes: “Ç’farë mund të bëj për ty djalosh?”
Kryqi është më i vjetër se njeriu.

Dhe ja, ku jam, pa asnjë prerje,
i ndriçuar nga llamba e hipofizës në zverk.
një rruajtje e pastër- siç i thoshte im atë- i cili,
kur vdekja erdhi ta merrte,
të merrte fytyrën e tij të parruar prej ditësh
si një grumbull milingonash rreken të përmbysin në vrimë një kokërr gruri,
mblodhi shuk retinat, siç mbledh shuk pecetën
fëmija,
kur e detyrojnë të ngrihet i pangopur
nga tryeza.

MISTERI I LUTJEVE

Në familjen time
lutjet bëheshin fshehtas
me zë të ulët, me një hundë të skuqur nën jorgan,
gati mërmëritje,
me një psherëtimë në fillim dhe fund
të hollë, e të pastër si një garzë.

Përreth shtëpisë,
kishte vetëm një palë shkallë për t`u ngjitur
ato të drunjtat, të mbështetura gjithë vitin pas murit,
për riparimin e tjegullave në gusht para shirave.
Në vend të engjëjve,
hipnin e zbritnin burra
që vuanin nga shiatiku.

Ata luteshin duke u shikuar sy më sy me Të,
si në një marrëveshje kryezotësh
duke kërkuar një shtyrje afati.

„Zot, me jep forcë!” e asgjë më shumë,
se ishin pasardhësit e Esaut,
të bekuar, me të vetmen gjë që mbeti prej Jakobit,
-shpatën.

Në shtëpinë time
lutja ishte një dobësi,
që nuk përflitej kurrë,
si të bërit dashuri.

Dhe njësoj
si të bërit dashuri
pasohej nga nata e frikshme e trupit.

NUK ËSHTË KOHA PËR…

Nuk është koha për ndryshime
Dhe me sa mbaj mend unë
asnjëherë nuk ka qenë një kohë e tillë.

Shtëpia frenon. Mbase gjithçka është kaq e rremë.
Gorricat, unazat,..makina e qumështit,.. fëmijët e ngecur
si gjilpërat me kokë
në një xhaketë pa jakë tek rrobaqepësi
që pret për një tjetër provë…

Zakonisht, hemofilia dhe nevoja për ndryshim
trashëgohet në linjë mashkullore.
Burrat mund t’i njohësh vetëm në profil
(si monedhën romake me kokën e Cezarit),
me shikim të ngulur drejt humbjes.

Kurse gratë janë ato,
që nuk harrojnë të ndezin llambën e verandës në mbrëmje
rrethuar nga mushkonjat,
me bindjen se pavarësisht se si,
çfarë është shkruar për të ndodhur, do të ndodhë.

FËMIJËT E NATYRËS

B. flet për botën tjetër
me të njëjtën siguri
që bujku var rrobat e tij të punës
në mbrëmje vonë, pas derës.

Nuk është një shaka…

Për vite me radhë, ai ndoqi vijat paralele
të karrocës së të atit të paralizuar
që lidheshin nyje, tamam atje ku hapësira ishte më e madhe;
ishin nyje të forta, si nyjat e lidhëzave të këpucëve
të lidhura me padurim, kur, diçka i pret jashtë.
Dhe kur më vonë, gruaja e la,
me sa mban mend, ishte verë,
si zakonisht, ai, shkoi në kopsht,
mblodhi frutat e kalbura të rrëzuara gjatë natës
për të mbajtur grerëzat larg.
Kur ajo doli,
ai e mbylli portën lehtë, pa mllef, si të ishin kopsat e shpinës
së fustanit të saj të mbrëmjes.
Dhe hëngri mëngjes si zakonisht, duke e shijuar çdo kafshatë
me mirënjohje,
pa përdoruar dhëmballët e pjekurisë,
ashtu si besimtarët e ulur në radhët e para,
përtypin psalmet, të dielave në kishë.

Fëmijët që kurrë nuk i pati
vazhdojnë të kthehen vonë në shtëpi,
të djersitur nga loja, të pistë, me gënjeshtrën e tyre të radhës në majë të gjuhës,
ai i dëgjon me ëndje ndërsa pret thonjtë dhe dyshimet
si një fetus që përgatitet të hyjë në placentë.

Historia ndodh gjithmonë jashtë tij
dhe si mirëmbajtësi i hekurudhës,
ai ia pastron rrugën nga barërat, gurët,
..shtrëngon ndonjë vidë të liruar.
Ai nuk e sheh, po, e njeh fuqinë
dhe e di më mirë se kushdo
se kur është momenti të largohet nga udha
duke përgjuar me veshin e mbështetur
pas shine.

HIJE NË DËBORË

Nuk qe dëborë e parakohshme. Hijet manushaqe
u ulën përreth zjarreve të bardha të pemëve
si barinj të dremitur.
Hija gri e mënjanuar e gardheve – klavikulat e gruas
që ëndërronin kthimin e thinjur të burrit
– kthimin e tij të mbramë.

Micelet ndalen në prag.
Një makinë e parkuar prej shumë orësh
rrok një copë të zezë toke nën vete.
Radioja pluskon mbi valët e veta jashtë vëmendjes –
një varkë dhe gjahtarët klandestinë të ngjalave
nën mushama të zeza fosforeshente.
Mbi tavolinë
fëmija vizaton me dorën e vogël që i dridhet
drurë të mëdhenj e të shtrembër.

Kori u ul në gjunjë.
Asgjë s’bëzan rreth e rrotull
Siç e sheh,
erdhi çasti të dëgjosh zërin tënd,
atë zë që kurrë nuk e ke njohur.

Ngre kokën e shoh të vetmin yll në një natë të tillë
Yllin e gabuar që kam ndjekur prej kohësh
i paformë dhe i frikshëm, si një grykë e thyer shisheje.

KUPTIMI I NJË UDHËTIMI

Gjithë ky udhëtim i gjatë
vetëm për të zgjedhur vendin ku do të vdesim
si ngjalat që i rikthehen Karaibeve
dhe elefantët humusit të butë të breglumenjve.

Ku do të vdesë i fundit imazhi im
cila derë do të përplaset më fort nga rryma e fortë.
Nuk ka vdekje mes mjerimit a madhështisë
shtrati ynë do të jetë vetëm një palë sy
do të jetë shpirti që shkëputet i fundit prej nesh
po me kaq vështirësi
sa druri i arrës
prej hijes së vet.

Shihni seç gjumë të thellë bën kjo grua
një gjumë foshnjeje
që nuk do t’i shkonte për shtat
moshës së saj të thyer:
është hija e arrës që nuk është mbjellë akoma
është një jetë e pajetuar.

Si zakonisht syzet e kryqëzuara afër shtratit
duke pritur një frymë që t’i mjegullojë
Përtej tyre objektet vijnë të zmadhuara, të prekshme, të qarta,
të papërpunuara
si në ditën e parë të krijimit të botës.

Kurse unë, si një bishë e rëndë dhe dembele
rrëmoj me thonj mbi të njëjtin vend, dhèun nën këmbë.
E nëse ky do të ishte vendi im i zgjedhur
atëherë unë kurrë nuk do të mund ta dëgjoj atë degë që thyhet
qindra kilometra larg meje,
ceremoninë madhështore të pyllit në dimër
me një zemër të ftohtë akull
si zemra e dëborës.

NË VENDIN PA EMËR

Nuk është nevoja të mbushësh ndonjë formular
e të japësh me bezdi gjurmët e gishtave.

Asnjë i huaj nuk ka ç’të dhunojë
atje ku gjithçka është e ndërtuar me frymë;
dhe gurët për tempujt janë sjellë nga larg, me kilometra ndoshta
për të shijuar gjeometrinë e hijeve.

Nuk ka vrima çelësash, ç’farë mund të vjedhësh
atje, në qytet-shtetin e poetëve të vdekur?
Si leukoplaste mbi vetulla pas zënkave djaloshare
hiqen veç të lagura, kutitë e postës..

Qytete pa reklama. Pa gra të bukura me buzëqeshje
anti-karie. Por, rrugë, rrugë që synojnë drejt periferisë,
kufijve të njohjes- diktaturën e një fije bari.

Ngjatjetoj. Nuk më kthehet.
Çfarë kuptimi ka t’i urosh mbarësi
atij që lind dhe vdes brenda një dite, a ndoshta brenda një ore ?

Ja, ku janë, të gjithë, mbi tavolinën time të punës,
në kopertinat e prapme, fotografitë e tyre të bëra posaçërisht,
kopshti i Edenit në sfond,
ngjitur si faturat pas rrobave të varura në pastrimin kimik.

Dhe në fund, çuditërisht nuk di të tregoj emrin e atij vendi
siç nuk ka emër një komb pa martirë.
Dezertorë po, të damkosur, si dezertorët spartanë
me gjysmën e rruar të fytyrës,
paqe me dritën dhe errësirën, njëherazi.

TË HARRUARIT

E folura është datimi ynë historik me karbon
dhe jo realiteti linear. Njerëzit flasin, ndërsa macet vetëm perceptojnë thjeshtë, bardhë e zi si plane arratisjeje,
me shigjeta, kryqe dhe vija të ndërprera.

Është zogu i mëngjesit, thonë, ai që merr gjithë ngrohtësinë e ditës.
por, jo kafshët shtëpiake; unë thithja energjinë e njerëzve që më rrinin afër,
si macet,
e vetmja energji e pastër, e njëanshme, pa asgjë në shkëmbim,
energjia me të cilën një copë akulli verbon gotën e ujit
dhe që qytetërimet i përcjellin njëri-tjetrit:
të menduarit me zë.

Njerëzit e mi admironin me zë, habiteshin me zë,
vuanin me zë dhe heshtnin me zë.
Fruti i tyre piqej para kohe në serë.

Asgjë heroike. Por, ku një natë, në fshehtësi
hoxha këndoi pas darke për ne vargjet e Kuranit,
unë e humba lidhjen me ta. Ata mendonin më,
ndërsa koteshin me bërrylat e mbështetur
tek njeri-tjetri, si vreshta pas të vjeli
që nuk ka më nevojë për roje.

PAK RIPARIM

Ditë plazhi, e zakonshme, e gjitha materie.
Ngjeshur sa më shumë të jetë e mundur pranë ujit
(më shume se kaq, mund të ishte një akuzë!)
Gjunjë, kofshë, bërryla, shputa, gishta
supe, klavikula, damarë, gravura kockash, pore të dëmtuara nga brisku,
sqetulla si fiq vjeshtorë, kurthe kraharori, pulpa, celulit,
dhe barqe, si orë të ngecura.
Barqe fertile, si orë tavoline,
barqe muskuloze, si orët e stacioneve hekurudhore,
barqe të butë, si orët me qostek
barqe konveksë, si orët e kurdisura në mbrëmje
barqet të operuar, abstraktë si orët diellore
barqe asimetrikë, si orët e marra dhuratë
barqe puritanë, si orët me shifra romake
barqe të përgjumur, si orët rezistente ndaj ujit
barqe epshorë, si orët me lavjerrës
dhe barqe bujarë, si ora a palexueshme e bukëpjekësit.
Të gjithë sa janë,
presin të ndodhë mrekullia
të hapet deti, për të dalë në bregun tjetër të arsyes,
arsyen trupore,
të renditur pa rregull, pa rang shoqëror, pa kronologji, pa indekse alfabetikë,
piktura të mbështetura në mur
duke pritur radhën për restaurim.

I djersitur, i veshur deri në grykë,
me shputat që i përcëllojnë nga rëra
shfaqet i papërfillur, gazetashitësi zeshkan
-lajmi i ditës në dorë,
siç është e paadaptueshme fryma, mrekullia e momentit,
nga kryevepra tek kopja.

MËNYRË PËR T’U AFRUAR

Kërkoj një mënyrë për t’u afruar
diçka që s’e kam provuar kurrë më parë
pa e ciflosur as edhe një grimë statujën prej kripe
me fytyrë të kthyer mbrapa.

Nuk ka me premtime;
unë nuk i besoj edhe aq
shtëpisë së bukur me një re idilike mbi kokë.

Do të zgjedh të njëjtën rrugë nga ia mbatha një ditë
duke ndjekur gjurmët e kthetrave të arinjve
në trungjet e pemëve ku ata s’mundën të ngjiten.

Do të kthehem për të vazhduar një histori të lënë në mes
si vetëtima
në tokat e çara.

Thjesht, pa lënë kohë për arsyetim,
si maska puthitet për fytyrë,
apo dimri i afrohet tokës duke shtypur frikërat me bark.

VIOLINA

Ajo gabon si fëmijë, ajo fle bukur
Ajo, merr fryme lehte, sikur një hardhucë mbi tjegullat e vakura nga dielli
sikur një fije bari,
sikur një kopsë e zbërthyer këmishe.

Unë e di se çfarë vjen pas kësaj; ajo as përpiqet.
e lëshuar e gjitha, në gjumë të thellë,
në pafuqinë e vet- një zog dimëror
që tretet në erë pa kthyer kokën pas,
si mbetje e karbonizuar fishekzjarresh.

Është e fundit herë që mund ta prek këtë kokë,
e fundit herë që mund të rrëmoj
ne fillesën e ngrohtë të gjërave. Ajo fle.
Shoh supet, kurrizin që ulet e ngrihet, e nga pagjumësia,
pamja vjen e copëtuar,
si një afresk i dëmtuar i periudhës së Rilindjes.

Kur të zgjohet,
ajo do të ketë vijat gjatësore të pantallonave të mi në fytyrë,
diku midis zgavrave misterioze të syrit dhe tejpërtej ballit
E një fytyrë prej violine do të më pyes:” A fjeta ca? Si fle unë?“
S`e di, kur ti flije, një djalosh vodhi një kuletë
unë e pashë dhe heshta,
sepse adhurova aromën e athët që ai la pas.

KOPSHTI ME DOMATE

Mjafton të nuhasësh aromën e domateve
për të sjellë ndërmend kopshtin e vogël të fëmijërisë sime
copëtuar nga vija të holla uji
që përcilleshin me delikatesë
si gurmaze rosakësh. Grerëzat, përreth luleve të verdha
në një lojë të ndërsjellë joshjeje dhe pabesie.
Çiftin i pandoflave që zgjonte dheun me poterë,
pa zbardhur mirë
kur hija dhe trupi
janë një gjë e vetme.

Kopshti i domateve
me kasollen e vogël atje në qosh
nën hije, gjunjët tanë pothuajse të ndeshur mes tyre,
ndarja e kureshtjes së hershme,
për misteret e trupit,..limfën tronditëse,
habia mbi fillesën tonë të ngjashme me një bashkim viskoz resh
vetëm brenda një sekonde,
habi që përhapej pa formë në fytyrë
e shoqëruar me një kafshim buze
si aroma e domateve
në muzg.

Pastaj.., mbrëmjet përkundruall kopshtit
nën një llambë që gjatë ditës
tregonte gjithmonë një dhëmb të prishur,
dhe lugën ndarëse
që përplasej nervoze pas tenxheres së supës…
Më pas.. përvjedhjet tona për në shtrat,
kur babai dremiste në divan
dhe time më …- oh, ajo do të dremiste gjithmonë ne këmbë të shtratit
tërthorazi, si një trung i ngecur midis përroit.

Kam parë herë pas here burra të dremisin më pas
të vetëm, në ndenjësen e kuzhinës,
të zgjuar përballë smaltit të dritareve;
kam dëgjuar seanca frymëmarrjesh të thella
sikur po shkulnin barin e ri, nga vertebrat.

Kurse jashtë, atje
ka mbetur i paprekur kopshti i domateve,
aroma e tij e fortë në mëngjes dhe mbrëmje,
filizat e lidhur pas hunjve me rripa të bardhë
si kureshtja jonë fëminore, e lidhur pas asaj
që tashmë,
pothuajse e njohim.

SI DREQIN VISHET KJO KËMISHË

Nga vishet kjo e mallkuar këmishë?
Sido që ta kthej, etiketa më shfaqet sërish në grykë
dhe marka e prodhimit më zë frymën.
Ndërsa duhet vendosur: të shembet a të mos shembet kjo shtëpi,
është e vjetër, shtëpitë rrënohen nga brenda,
fëmijëri e rini bashkë, po kujt i hyn më në punë?
Kujt i hyn punë një copë certifikatë e stilit gotik a bizantin
dëshmia ime e pafajësisë?
Kujt i hyn në punë kjo dhomë e ftohtë gjumi
kur në mëngjes ti ishe një shalqi i plasur
duke fshehur me duar e këmbë farëzat e zeza;
ky korridor gjithë lagështirë, spazmat e të cilit
e lindnin njeriun para kohe.
Kujt i hyjnë në punë çezmat, në dreq shkofshin;
dimrit të ngrira dhe verës të thata
një lojë “kukafshehti”, një habitore e zënë në fyt.
Ballkoni, qilari i druve, karrigia ku vareshin rrobat e ditës;
ato merrnin nga ngrohtësia ime dhe rrallëherë jepnin.
Dhe nuk është fundi i botës,
t’i japësh përshëndetjen e fundit fqinjit, tashti dhëmbërënë;
që frushullon si brenda një qeseje plastmasi.
Dhe as nuk është fundi i botës të presësh fikun në oborr
fundja, bezdi qe; pa u pjekur mirë, duhej të ruaje hajdutin i vogël,
“bastardin”, djalin e marrë ne jetimore,
për të cilën e ëma thoshte se i erdhi dhuratë nga qielli,
me një shportë vezësh, vënë pas porte.

Nëse e gjitha kjo nuk ka kurrfarë rëndësie
atëherë për se dyndem me kaq zell
si dhjami përreth zonave erogjene, pjesëve
që të parat e humbin funksionin?

---

Dy fjalë mbi autoren

Luljeta Lleshanaku lindi më 1968 në Elbasan, dhe u rrit në një familje në internim.

Ka studiuar letërsi në Universitetin e Tiranës dhe ishte redaktore në revistën javore “Zëri i rinisë”. Më vonë punoi në gazetën “Drita”. Ajo është autore e katër përmbledhjesh me poezi, një vëllim, i cili është i përkthyer në anglisht. Poezitë e saj janë një përzierje e imagjinatës me realitetin.

Botimet

– Fëmija i Natyrës , New Directions Publishing, 2010;
– Haywire: New & Poems Selected , Bloodaxe Books, 2011;
– Hapësirë Negative , Directions New Directions, 2018;
– Pothuajse dje;
– Homo antarcticus.